Διατρέφοντας είδη «γατόψαρων»

του Francesco Zezza

Βενθοδίαιτα, Αλγοφάγα, Πτωματοφάγα, Σκουπιδιάρηδες: αυτά, μεταξύ άλλων, είναι τα «παρατσούκλια» που δίνει κάνεις στα διάφορα είδη «γατόψαρων» (στην πραγματικότητα αυτά τα είδη ψαριών μπορούν να χαρακτηριστούν, εν ολίγοις, με όλα τα παραπάνω ονόματα μαζί, αλλά και με ακόμη περισσότερα), αφού κατά πλειοψηφία μπορούν να προσλαμβάνουν τα πάντα σχεδόν ως τροφή από αποφάγια – των πιο «πολύτιμων» (;) συγκατοίκων τους – έως άλγες (υποτίθεται πως πολλά από αυτά άλλωστε είναι αλγοφάγα είδη) και τίποτε παραπάνω. Παρ’ όλες αυτές τις απλουστεύσεις, η σωστή διατροφή «γατόψαρων» είναι ένα πολυπλοκότατο θέμα. Πολλά από αυτά, κυρίως αυτά που κατάγονται από τις περιοχές της λεκάνης του Αμαζονίου, προέρχονται από υγρότοπους στους οποίους παρατηρούνται συγκεκριμένες εποχιακές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του έτους (σκεφτείτε απλά τις περιόδους βροχών που εναλλάσσονται με τις περιόδους της ξηρασίας), ενώ το ίδιο ακριβώς συμβαίνει – πιθανόν σε μικρότερη έκταση – και με τα είδη του γένους Synodontis που προέρχονται κατά μεγάλο ποσοστό από τις λίμνες του Μεγάλου Ρήγματος της νοτιοανατολικής Αφρικής. Αυτές οι συνθήκες αναγκάζουν τα περισσότερα από αυτά τα ζώα να διατρέφονται – στο φυσικό περιβάλλον τους – μέσα στα όρια του έτους με ένα ευρύ φάσμα εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους τροφών: από ζωικής ή/και φυτικής προέλευσης τροφές, έως – σε ιδιαίτερα ακραίες περιπτώσεις – θρυμματισμένη ύλη, ξύλα και άλλες τροφές «χαμηλής θρεπτικής» αξίας! Αυτό το γεγονός θα πρέπει να γίνει καλά κατανοητό, εάν κανείς επιθυμεί πραγματικά να αντιληφθεί τις διατροφικές τους ανάγκες: η σωστή διατροφή «γατόψαρων» είναι οτιδήποτε άλλο παρά εύκολη υπόθεση, ή τουλάχιστον τα περισσότερα από αυτά τα ζώα απαιτούν ΠΟΛΥ μεγαλύτερης ποικιλίας τροφές, αντί για αποφάγια, άλγη, βυθιζόμενες ταμπλέτες ξηράς τροφής και τα παραφερνάλια. Ένα σημείο που θα πρέπει να προσεχθεί εξ’ άλλου είναι το γεγονός πως οι περισσότεροι ακουαρίστες (συμπεριλαμβανομένων και των μανιακών με τις κιχλίδες, όπως ο υπογράφων το άρθρο), συνηθίζουν να διατηρούν «γατόψαρα» ως «συγκατοίκους» άλλων ψαριών. Το αυτό συμβαίνει και στη φύση, όπου το περιβάλλον το μοιράζονται μεταξύ τους διάφορα ετερόκλητα είδη, αν και κάποιες φορές στα ενυδρεία μας αυτά τα ζώα τυχαίνει να συμβιούν με εντελώς ακατάλληλους συγκατοίκους, οπότε τι θα πρέπει κάνεις να τα ταΐσει τότε; Με μία απλή λέξη; ΤΑ ΠΑΝΤΑ! Οι διαιτητικές τους ανάγκες απαιτούν ευρύτατο φάσμα τροφών, από ζωικής προέλευσης τροφές (εδώ δεν αναφέρομαι συγκεκριμένα και μόνο στα ψάρια του γένους Synodontis, όσο περίεργο κι αν σας φανεί, αλλά ΕΠΙΣΗΣ και σε κάμποσα είδη “plecos”), έως φυτικές τροφές (εδώ μπορεί κανείς να πειραματιστεί μόνος του, αν και η εμπειρία μου, μου υπαγορεύει να τους χορηγούνται: κολοκυθάκια, πατάτες – τις οποίες δεν εκτιμούν και τόσο – μαρούλι, σπανάκι, αγγουράκια (που θα πρέπει να ταΐζονται ως ωμά) και βεβαίως άλγες (που είτε αποξέονται από τις επιφάνειες των συστημάτων ή προσφέρονται από τον ίδιο τον εκτροφέα).

ΣΥΜΒΟΥΛΗ 1^η : χρησιμοποιώντας λαστιχάκια, τυλίξτε τα φρέσκα λαχανικά σε μία πέτρα ώστε να μπορούν να βυθίζονται. Αλλάζετε κάθε τόσο αυτά τα λαστιχάκια (αργά ή γρήγορα θα καταστρέφονται ούτως ή άλλως, μιας και τα περισσότερα «γατόψαρα» διαθέτουν αρκετά ΚΟΦΤΕΡΑ δόντια!).

Να θυμάστε πως όσα ζώα από αυτά κατάγονται από την περιοχή της λεκάνης του Αμαζονίου, χρειάζονται να μασούν ξύλα (πχ bogwood), εφ’ όσον η λιγνίνη είναι σαφώς απαιτούμενη για την πλήρη και υγιή πέψη. Και αναφέρω ενδεικτικά ανάμεσα σ’ αυτά τα είδη τουλάχιστον όσα ανήκουν στο γένος Panaque. Τα ζώα του γένους Synodontis, φαίνεται να αρέσκονται στις «ζωντανές τροφές» (από προσωπικές παρατηρήσεις μου, μόνο σχετικά με το ενδημικό είδος της λίμνης Malawi, S. njyasae και ένα μη αναγνωρισμένο ασφαλώς «ποταμοδίαιτο είδος» της περιοχής), όπως στις λάρβες κουνουπιών, τη Daphnia magna, και τους  ναυπλίους από Artemia salina. Τα παραπάνω ζώα θα πρέπει να τροφοδοτούνται με σωστές ποσότητες, ώστε οι τροφές να φτάνουν στο βένθος των ενυδρείων, όπου τα τελευταία διαβιούν (δίνοντας προσοχή να μην εισροφηθούν από τα φίλτρα!).

ΣΥΜΒΟΥΛΗ 2^η : Προσπαθείτε να ταΐζετε τα «γατόψαρά» σας τις νυχτερινές ώρες (ή τουλάχιστον έχοντας σε λειτουργία μόνο τις μπλε ακτινικές σας λάμπες). Είναι σαφώς φυσικότερο (γι’ αυτά) και ευκολότερο για ‘μας, μιας και αυτές τις ώρες υπάρχουν λιγότερα ημερόβια ψάρια που ψάχνουν για τροφή στα μεσόνερα ΠΡΙΝ η τροφή να φτάσει στον πυθμένα. Φυσικά όσο περνά ο καιρός και τα ζώα προσαρμόζονται και νοιώθουν ασφαλή, τα δυνατά φώτα θα είναι πλέον έλασσον πρόβλημα.

Εφ’ όσον κανείς φροντίζει να χορηγεί την απαιτούμενη τροφή στα “plecos”, πράγμα που αυτόματα σημαίνει – εξ’ όσων γνωρίζω – συνδιαλλαγή με ένα πάρα πολύ σύνθετο πρόβλημα, σχετικά με τη φροντίδα ειδών «γατόψαρων», θα προσέθετα εδώ έναν πίνακα που αναγράφει τις τροφικές απαιτήσεις των ειδών της οικογένειας LORICARIIDAE, στον οποίο έχω προσθέσει μερικά ακόμη στοιχεία. Τα στοιχεία αυτά μου χορηγήθησαν από τον Ingo Seidel, συντάκτη του Ιταλικού περιοδικού του hobby “Hydra” (δείτε την από κάτω φωτο εξωφύλλου τεύχους της έκδοσης).

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ LORICARIIDAE, ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΤΟΥ ΑΜΑΖΟΝΙΟΥ.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: TL(*) (total length = ολικό μήκος από το άκρο των ρουθουνιών έως το άκρο του ουραίου πτερυγίου). Μερικές φορές και λόγω ελλείψεων σε αξιόπιστες πληροφορίες, το ολικό μήκος – TL(*)  – υπολογίζεται κατά προσέγγιση. Τα δείγματα που διατηρούνται σε ενυδρεία μπορεί να πάρουν κάποιες φορές μεγαλύτερο μέγεθος, από τα αντίστοιχά τους άγρια δείγματα που διαβιούν σε φυσικούς υγροτόπους.

Πίνακας ταχείας αναφοράς για τον διαχωρισμό των ειδών βάσει των «διατροφικών» αναγκών τους:

**: γι’ αυτά τα είδη συγκεκριμένα δεν υπάρχει πληροφόρηση για της περιοχές συλλογής τους. 

Τέλος, παρακαλώ ρίξτε μία ματιά στον ακόλουθο πίνακα: αναφέρει τα είδη «γατόψαρων» που τυχαίνει ή έτυχε να διατηρώ (ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: τα hyperlinks – (= «υπέρ-συνδέσεις») θα σας οδηγήσουν σε FFS (= αρχεία σύντομων πληροφοριών) – όπου και όταν τα τελευταία είναι διαθέσιμα) και δηλώνει τα ακόλουθα:

·         Το ενυδρείο στο οποίο στεγάζονται: με αναφορά στους συγκατοίκους τους, όπου το συγκεκριμένο θέμα χρήζει «ιδιαιτέρας» μνείας (πχ θέματα που άπτονται του μεγέθους).

·        Γένος και Είδος: ώστε να είναι δυνατή η αναγνώρισή τους, κατά το μάλλον (και πιστέψτε με δεν είναι εύκολο κάτι τέτοιο!).

·        Ο πληθυσμός των διατηρουμένων δειγμάτων: όπου υπάρχει η δήλωση πως κάποιο δείγμα διατηρείται κατά μόνας, σημαίνει πως το εν λόγω είδος ανήκει στα territorial (= περιοχικά) είδη, πράγμα σχετικά κοινότυπο ανάμεσα στα είδη των ”plecos” και τα άτομα του γένους Synodontis), ή πως το είδος ήταν ακριβό, δυσεύρετο, μεγαλόσωμο σαν δείγμα ή συνελέγη άγριο σαν μοναδικό δείγμα.

·         Περιοχή συλλογής: εάν και όταν αυτή είναι διαθέσιμη ως πληροφορία.

·         Άλλη περαιτέρω πληροφόρηση: λίγες σύντομες πληροφορίες επί πλέον.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα είδη που δεν ανήκουν στην οικογένεια LORICARIIDAE, είναι καταγεγραμμένα στον πίνακα με γαλάζιο χρώμα.

Στον μικρό πίνακα από κάτω αναγράφονται κάποια είδη «γατόψαρων» που διατήρησα στο παρελθόν, κατηγοριοποιημένα όπως και τα παραπάνω.

Άλλα «γατόψαρα»

Ένα w.c. «γατόψαρο» του γένους Corydoras, μπροστά και ένα επίσης w.c. δείγμα του είδους Hophostrernum thoracatum στο πίσω μέρος, μοιράζονται μια βυθιζόμενη ταμπλέτα άλγης. Το να τρώγουν μαζί είναι πολύ καλύτερα από το να μαλώνουν μεταξύ τους (όταν η ποσότητα χορηγούμενης τροφής επαρκεί).

Ένα μη αναγνωρισμένο w.c. δείγμα “pleco” του Perù που τρέφεται λαίμαργα προσλαμβάνοντας βυθιζόμενες ταμπλέτες άλγης. Η φωτο είναι κάπως σκοτεινές γιατί «τραβήχτηκαν» νυχτερινές ώρες.

Η επιμέλεια του Ελληνικού MCH γίνεται εξ' ολοκλήρου από τον , στον οποίο οφείλεται άλλωστε και η ύπαρξη της ελληνικής έκδοσης.